Warsztaty: Trening umysłu

Grupa uczestniczek z Wróblina (dzielnicy Opola), wzięły udział w zajęciach pt. “Trening umysłu”. Ćwiczenia te skupiają się na rozwijaniu funkcji poznawczych takich jak: pamięć, myślenie, wyobraźnia. 

Funkcje poznawcze to podstawowe funkcje służące do poznawania rzeczywistości. Dzięki nim przyswajamy wiedzę, orientujemy się w otoczeniu, przetwarzamy informacje i reagujemy w określony sposób. Dbałość o te funkcje jest niezwykle ważna, tym bardziej w późniejszym wieku, kiedy z biegiem lat nasze umiejętności poznawcze wymagają większej troski.

Na tych zajęciach seniorki miały możliwość potrenować samodzielnie oraz w grupach. Podczas warsztatów bawiły się grami umysłowymi i rozruszały swoje głowy dzięki logicznym zadaniom. 

Projekt “Senior w rozwoju, czyli przygotowanie do starości” stawia nie tylko na przygotowanie na późny wiek czy promowanie pozytywnego wizerunku starości, ale także daje seniorom i seniorkom pole do rozwoju. Warsztaty treningowe uczą, często poprzez zabawę oraz wzmacniają najważniejsze cechy uczestników i uczestniczek.

„Projekt dofinansowany ze środków rządowego programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025”

Znaczenie międzypokoleniowości

“Międzypokoleniowy” to według Słownika Języka Polskiego “zachodzący między pokoleniami”. Jak możemy to rozumieć?

Naszym zdaniem, po wielu latach pracy z seniorami oraz młodzieżą, to niezbędne procesy w życiu społeczności. Obie te grupy wiekowe są sobie wzajemnie potrzebne i przekazują sobie cenne wartości. Osoby starsze posiadają spore życiowe doświadczenie i ogromną wiedzę, rozumieją przeszłość i chętnie przekazują historię wraz z tradycjami. Osoby z młodego pokolenia uczą natomiast seniorów i seniorki współczesności, która bardzo szybko się zmienia. Przekazują nie tylko aktualne trendy, wiedzę o technologii i postępie, ale także współczesny formy i style życia.

Dzięki wymianom międzypokoleniowym (wiedzy, doświadczenia i uczuć), można redukować poziom różnic odczuwalnych w społeczeństwie. Jeśli każda z grup wiekowych zrozumie inną, ograniczy to problemy związane z komunikacją, ale także prawdopodobnie problemy z wykluczeniem technologicznym.

Uważamy, że dialog międzypokoleniowy ma ogromną moc. Rozmawiajcie ze swoimi wnukami i babciami ❤

Bezpieczeństwo seniorów w Internecie

Seniorki i seniorzy coraz częściej korzystają z Internetu i mediów społecznościowych. Ważne, jest jednak, aby rozmawiać z nimi na ten temat na bieżąco. Jest w nim wiele zagrożeń, które dosięgają nawet młodszych pokoleń.

Warto wytłumaczyć naszym babciom i dziadkom, na czym polegają oszustwa w Internecie i jak mogą się przejawiać. Istnieje mnóstwo metod na kradzież danych osobowych czy pieniędzy. W kwestii bezpieczeństwa ważne są także właśnie dane – uczulmy seniorów i seniorki, aby nie podawali nikomu swoich haseł i pamiętali, że mimo możliwości dzielenia się zdjęciami oraz komentarzami, czasem warto przemyśleć dodawanie zdjęć, na przykład rodziny.

Dobrze jest także pokazać różnicę między zaufanymi stronami internetowymi i sklepami a witrynami, które mogą być podejrzane. Aby seniorzy i seniorki mogli w pełni cieszyć się możliwościami Internetu, możemy także sprawdzić ich zabezpieczenia antywirusowe.

Edukujmy nasze seniorki i seniorów i przede wszystkim ROZMAWIAJMY.

Klasyfikacja potrzeb osób starszych

Potrzeby osób starszych, tak jak i potrzeby osób młodych i w każdym wieku, są bardzo indywidualne. Wszystko zależy od naszego charakteru, doświadczenia życiowego, stanu materialnego czy duchowego, emocjonalnego. Amerykański gerontolog Clark Tibbitts podjął się klasyfikacji tych potrzeb w 10 punktach.

Clark Tibbitts żyjący w latach 1903-1985, jako jeden z pierwszych zwrócił uwagę na temat starzenia się oraz pomagał tworzyć programy dla osób starszych w Stanach Zjednoczonych. Opisywany był mianem “architekta w dziedzinie edukacji gerontologicznej”. 

10 potrzeb seniorów według badacza:

  1. Potrzeba wykonywania społecznie użytecznych działań
  2. Potrzeba uznania za część społeczeństwa,, społeczności i grupy oraz odgrywania w nich określonej roli
  3. Potrzeba wypełnienia nadmiaru czasu wolnego w sposób satysfakcjonujący
  4. Potrzeba utrzymywania normalnych stosunków towarzyskich
  5. Potrzeba uznania jako jednostki
  6. Potrzeba auto ekspresji i stwarzania ku temu okazji
  7. Potrzeba odpowiedniej stymulacji psychicznej i umysłowej
  8. Potrzeba ochrony zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej
  9. Potrzeba odpowiednio ustalonego trybu życia i utrzymywania stosunków z rodziną
  10. Potrzeba duchowej satysfakcji

My, patrząc na lata naszej pracy z seniorami i seniorkami, bardzo różnymi osobowościami, zgadzamy się z tymi punktami – Tibbitts ujął w nich, na podstawie swoich badań, prawdopodobnie najważniejsze potrzeby osób starszych. 

Źródło: Wikipedia

Definicje starzenia się według Iana Stuarta-Hamiltona

Ian Stuart-Hamilton w swojej publikacji “Psychologia starzenia się” przywołuje kilka definicji starzenia się – psychologicznej oraz biologicznej:

“(…) starzenie się może być zdefiniowane jako procesy oddziałujące na osobę w konsekwencji jej rozwoju. Dzieli się je na minione zdarzenia (np. ograniczenie ruchliwości jako konsekwencja polio przebytego w dzieciństiwe) określane jako odległe efekty starzenia i obecne (np. ograniczona ruchliwość z powodu złamania nogi) znane jako bliskie efekty starzenia.”

“Innym sposobem pomiaru starzenia się jest wyznaczenie granicy między późną i wczesną dorosłością.”

“Kolejną, powszechnie używaną miarą jest wiek społeczny. Kategoria ta odnosi się do społecznych oczekiwań odnośnie do sposobu zachowania się osób w określonym wieku.”

“Termin “biologiczne starzenie się” opisuje stan rozwoju/degradacji fizycznej ciała. Zazwyczaj stosuje się go dość swobodnie do opisu ogólnego stanu ciała osoby. Jednak czasami stosuje się kilka bardziej szczegółowych wzorców. W ich skład wchodzą: wiek anatomiczny (względna gęstość struktury kostnej, budowa ciała itd.), wiek nadgarstkowy (stan kości nadgarstka), wiek fizjologiczny (stan procesów fizjologicznych, takich jak tempo metabolizmu).” 

Źródło: „Psychologia starzenia się” Ian Stuart-Hamilton

Postawa wobec siebie i swojego wieku

Postawa wobec własnej osoby oraz swojego wieku, to tak naprawdę sposób adaptacji – przygotowania do starości. Starzenie się jest dla każdego z osobna czymś innym i inaczej przebiega. To, jak to przyjmiemy oraz jak zachowamy się wobec tych zmian, da nam obraz na naszą postawę wobec procesu starzenia się.

Stanisława Steuden – profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Katedra Psychologii Klinicznej i Osobowości Zakład Psychologii Klinicznej Dorosłych) oraz specjalistka w dziedzinie psychologii osobowości, porusza ten temat w swojej książce “Psychologia starzenia się i starości”. Wskazuje dwa rodzaje przystosowywania się do starości: adaptacyjny oraz dezadaptacyjny. Sposób adaptacji zapewnia radzenie sobie z przeciwnościami oraz poczucie dobrostanu. Drugi rodzaj prowadzi do poczucia bierności oraz zaniechania aktywności życiowej i fizycznej, rozwoju.

W publikacji Steuden używanej jako podręcznika do psychologii znaleźć można więcej analiz i specjalistycznej wiedzy – to idealna lektura pozwalająca poznać siebie i zrozumieć własne postawy.

Czy technologia wpływa na starość i czy starość wpływa na technologię?

Tak!  Wzajemne wpływy starości oraz technologii widoczne są na co dzień. Przyjrzyjmy się pierwszej sytuacji – oddziaływania nowości technicznych na osoby starsze.

Przede wszystkim postęp technologiczny porusza się bardzo szybko. Na rynku co chwilę pojawiają się nowości (nowe rozwiązania, technika, skomplikowane urządzenia). Osoby, które urodziły się w okresie istnienia tych sprzętów i technologii, obcują z nimi od początku. Seniorzy i seniorki natomiast uczą się ich wraz z ich powstawaniem. A to nie zawsze jest łatwe. Większość z nas zdaje sobie sprawę ze złożoności urządzeń, które powstają – na pewno każdy z nas nie zna nawet wszystkich funkcji swojego smartfona! Tym większą trudność sprawiać to może osobom starszym. I tu zaznaczmy, że nie wszystkim! Znamy wielu seniorów i seniorek, którzy śmigają po dotykowym ekranie lepiej niż my 🙂

Jednak wciąż wiele osób starszych ma trudności z korzystaniem z takich urządzeń. I tutaj właśnie pojawia się wpływ starości na technologię. Aktualnie większość, być może wszyscy producenci sprzętów elektronicznych, smartfonów, laptopów czy telewizorów, wdrażają rozwiązania skierowane do osób starszych. Przede wszystkim zauważyć można telefony z dużym ekranem oraz dużymi przyciskami – posiadają one podstawowe funkcje, bez zbędnych dodatków i ułatwiają korzystanie. W smartfonach dotykowych powstało wiele pozycji umożliwiających komfortowe użytkowanie – powiększanie tekstu i ikon, intuicyjny układ interfejsu, szybkie wybieranie kontaktów, łatwość blokowania i odblokowywania telefonu czy duży i czytelny ekran.

Podobne funkcje, na przykład powiększania tekstu i ekranu znajdziemy w komputerach oraz laptopach. Dodatkowo dużo treści w Internecie, w tym tekst, materiały zdjęciowe i video, tworzone są z myślą o seniorach – korzysta się z napisów wyświetlanych na filmie a grafiki powstają z odpowiednią wielkością liter i obrazków.

Oprócz samych funkcji istnieje wiele urządzeń ułatwiających codzienne życie – opaski na rękę sprawdzające ciśnienie i puls, na których dodatkowo można ustawić przypomnienia, na przykład o lekach. Takie bransoletki sczytują ilość zrobionych dziennie kroków, co może pomóc w utrzymaniu odpowiedniej ilości ruchu. Nowe technologie (sprzęty) służą także w obrębie fizjoterapii i ćwiczeń.

Sposób, w jaki działa rynek technologiczny, pokazuje, jak ważne jest wsparcie osób starszych. Wszystkie rozwiązania techniczne skierowane do tej grupy społecznej mają na celu pomoc i upraszczanie codzienności. To skłania nas do wniosku, że w XXI wieku starość można promować na wiele sposobów, a wsparcie seniorek i seniorek jest ogromnie ważne!